Natuur

Voor toekomstige grindwinningsprojecten werden duidelijke afspraken gemaakt met de natuursector. Zo worden waardevolle biotopen ongemoeid gelaten en dient elk project een meerwaarde te genereren op vlak van natuur en landschap.

Ook in het verleden werden reeds heel wat gebieden voor natuurontwikkeling gecreëerd.

Heel grof geschetst kan men stellen dat de huidige natuurwaarden van de ecotopen in het dal van de Grensmaas zich in een glijdende overgang bevinden van een toestand van dalende waarden van een "oude" natuur naar een toestand van stijgende waarden van een "nieuwe" natuur.
Een "oude" natuur staat voor de diversiteit van het oude cultuurlandschap met zijn stabiele levensgemeenschappen van graanakkers, hooilanden, weiden, boomgaarden, heide en andere beweide schraallanden, moerassen, hakhoutbossen e.a.. Al deze ecotopen hebben enorm aan natuurwaarde ingeboet o.a. als gevolg van veranderingen in de landbouw, maar net zoveel door de gehele economische ontwikkeling.
Vooral langs de Maas doen zich natuurontwikkelingen in uitgebate zand-, grind-, en kleigroeven voor, die de hoop wekken dat zich hier stabiele en rijke soorten ecotopen ontwikkelen met een zeer hoge natuurwaarde of "nieuwe" natuur.
 
Voorbeelden uit deze "nieuwe" natuur zijn :

Gebieden in ontwikkeling zijn :

  • Negenoord te Dilsen-Stokkem.
  • Bichterweerd te Dilsen-Stokkem
  • Heerenlaak te Maaseik
  • Kleizone- Boterakker te Kinrooi
  • de zandgroeve te Maasmechelen

De reeds afgewerkte sites hebben een hoge natuur- en landschapswaarde. De algemene waterkwaliteit is er bijzonder goed. Vaak kraakhelder met vele vissoorten, o.a. snoek, pas, grondel, blankvoorn, beek- en regenboogforel.

Regelmatig zitten de vijvers vol met vele soorten eenden en andere watervogels. (slobeend, winter- en zomertaling, wilde eend, kwakeend, meerkoet, dodaars, fuut, ijsvogel, pijlstaart, smient, roerdomp, zilverreiger, diverse ganzensoorten e.a.)
In de plas-dras gebieden (ondiep water) bevinden zich typische plantensoorten (wateraardbei,pijlkruid,mattenbies,pilvaren e.a.)
Door de vaak weelderige plantengroei is er ook een rijk leven van ongewervelde amfibieën, vogels en een onvoorstelbaar aanbod aan libellensoorten dat voor Vlaanderen tot de absolute top behoort. In het gebied Bergerven komen niet minder dan 34 soorten voor, dat is zowat de helft van alle in België voorkomende soorten.
Reptielen zoals de levend barende hagedis, vele soorten sprinkhanen, dagvlinders en nachtvlinders zijn er in overvloed.
De plantenwereld is zeer divers en maken de sites tot paradijzen voor natuurliefhebbers en wandelaars.